Er zijn van die trends in de wereld van verzekeringen die zich stilletjes ontwikkelen, onder de radar blijven en pas opvallen als het eigenlijk al te laat is. “Template farms” is zo’n fenomeen. Een term die misschien nog niet bij iedereen bekend is, maar achter de schermen voor flinke kopzorgen zorgt bij schadeafdelingen, fraudeonderzoekers en data-analisten.
Ik neem je in dit artikel mee in een wereld waarin fraude steeds slimmer wordt, dankzij technologie. Maar ook hoe diezelfde technologie – en in het bijzonder AI – ons kan helpen om sterker terug te slaan. Geen doemverhaal, maar een wake-up call met een optimistische ondertoon.
Wat zijn template farms eigenlijk?
Stel je een digitale boerderij voor, maar in plaats van koeien of aardappelen worden er documenten geproduceerd. Standaarddocumenten. Templates. Altijd net even anders, maar met dezelfde kern.
Een template farm is niets anders dan een georganiseerde verzameling van vooraf ingevulde documenten die gebruikt worden om frauduleuze claims in te dienen bij verzekeraars. Denk aan:
- Schadeformulieren met telkens dezelfde omschrijvingen (“ruit geraakt door opspattend steentje tijdens snelwegrit”).
- Medische rapporten van niet-bestaande klinieken.
- Facturen van garagebedrijven die alleen op papier bestaan.
Vaak worden deze templates hergebruikt, aangepast, en opnieuw ingediend onder andere namen, andere adressen of zelfs onder synthetische identiteiten (combinaties van echte en nepgegevens).
Het komt steeds vaker voor. Niet alleen in de grote steden of via de klassieke criminele netwerken. Nee, ook bij zzp’ers, studenten, of slimme jongeren die een middagje AI-tools combineren met een Photoshop-cursus. Het lijkt onschuldig. Een “verzekeringsmaatschappij kan het wel hebben.” Maar cumulatief loopt de schade in de miljoenen.
Waarom dit een groeiend probleem is
Het gevaar zit niet alleen in de fraude zelf, maar in de schaalbaarheid en snelheid ervan. Dankzij AI en automatisering kunnen fraudeurs vandaag duizenden varianten van een claim genereren met minimale inspanning. Waar vroeger één oplichter vijf claims per maand indiende, kunnen er nu honderden tegelijk worden ingediend met één druk op de knop.
Bovendien zijn de bedragen vaak laag genoeg om onder de radar te blijven. € 800 voor een schermreparatie. € 1.250 voor een gestolen elektrische fiets. Dat soort claims krijgt vaak een geautomatiseerde behandeling. Dat is precies waar fraudeurs op mikken.
Een bekend patroon:
- Meerdere claims via verschillende verzekeraars.
- Iets andere data, maar exact dezelfde schadeomschrijving.
- Gemanipuleerde facturen en vervalste handtekeningen.
- Gebruik van AI om taalgebruik en beeldmateriaal realistisch te laten lijken.
De rol van AI: zegen of vloek?
Laten we eerlijk zijn. De opkomst van AI maakt deze fraudevorm mogelijk op een schaal die vijf jaar geleden nog ondenkbaar was. ChatGPT, Claude, Google Gemini,Elevenlabs— je kunt er overtuigende schadeverklaringen mee genereren, neptelefoongesprekken simuleren, zelfs e-mailuitwisselingen fabriceren tussen klanten en ‘reparatiebedrijven’.
Maar daar stopt het verhaal niet. Want AI is niet alleen het wapen van de fraudeur. Het is óók het schild van de verzekeraar. Mits we het goed inzetten.
Hoe AI juist kan helpen om fraude te bestrijden
AI biedt ons ook een paar krachtige middelen om dit soort slimme fraude aan te pakken. Hieronder een aantal praktische voorbeelden:
1. Tekstherkenning en patroonanalyse
AI-modellen kunnen tienduizenden schadedocumenten scannen op herhalende patronen. Als een bepaalde zinstructuur opvallend vaak voorkomt (“bij het inparkeren hoorde ik een knal…”), dan gaat er een vlag omhoog. Niet met zekerheid dat het fraude is, maar wél als signaal om te controleren.
2. Afbeeldingsverificatie met machine vision
Een geclaimde foto van autoschade kan worden geanalyseerd op sporen van Photoshop-bewerking, hergebruik van stockfoto’s, of onrealistische lichtinval. AI ziet dingen die het menselijk oog niet ziet.
3. Voiceprint matching en transcriptieanalyse
Bij telefonische schademeldingen kunnen stemgeluid en taalgebruik worden geanalyseerd om te detecteren of dezelfde persoon zich voordoet als meerdere klanten. Dit is nog pril, maar veelbelovend.
4. Gedragsanalyse van de klantreis
AI kan gedragspatronen van klanten volgen — van aanvraag tot claim — en afwijkingen signaleren. Bijvoorbeeld: iemand die direct na afsluiten van een polis binnen 24 uur een schade claimt, met een druk op de knop alle documenten aanlevert, en daarna nooit meer iets laat horen.
Van controle naar cultuur
Technologie is een hulpmiddel. Maar de kern blijft: cultuur en ethiek. Binnen je organisatie moet je het gesprek voeren over wat verantwoord is. Fraudebeheersing is geen IT-kwestie, het is een integraal onderdeel van klantstrategie, risicomanagement en merkvertrouwen.
